ค่าธรรมเนียมรถติดเป็นประเด็นที่ได้รับความสนใจอย่างมากในช่วงหลัง หลังจากนายกรัฐมนตรีสั่งการให้ศึกษาแนวทางผลักดันนโยบายรถไฟฟ้า 20 บาทตลอดสาย โดยหนึ่งในแนวทางที่ถูกพูดถึง คือ การจัดตั้งกองทุนโครงสร้างพื้นฐานเพื่อซื้อคืนสัมปทานรถไฟฟ้า ซึ่งค่าธรรมเนียมรถติดจะเป็นหนึ่งในแหล่งทุนของกองทุนนี้ด้วย

ค่าธรรมเนียมรถติด: แนวทางแก้ปัญหาจราจรที่มีประสิทธิภาพ

ความหมายและแนวคิดของค่าธรรมเนียมรถติด

ค่าธรรมเนียมรถติด หรือ Congestion Charge เป็นค่าธรรมเนียมที่เรียกเก็บจากผู้ขับขี่ที่ต้องการเข้าไปในพื้นที่ที่มีการจราจรหนาแน่นหรือแออัด โดยเฉพาะในเขตเมืองใหญ่ เช่น ใจกลางเมืองหรือย่านธุรกิจ เพื่อลดจำนวนรถยนต์บนท้องถนนในช่วงเวลาที่มีการจราจรคับคั่ง และส่งเสริมให้ผู้คนใช้บริการขนส่งสาธารณะมากขึ้น ซึ่งแนวคิดนี้ได้รับการนำมาใช้ครั้งแรกที่สิงคโปร์เมื่อปี 2518 และได้รับผลลัพธ์ที่ดีในการลดปัญหาการจราจรติดขัด

ความสำเร็จของค่าธรรมเนียมรถติดในต่างประเทศ

นอกจากสิงคโปร์แล้ว หลายเมืองในต่างประเทศก็ได้นำมาตรการค่าธรรมเนียมรถติดมาใช้เพื่อแก้ปัญหาจราจรและพัฒนาระบบขนส่งสาธารณะ เช่น กรุงลอนดอน สหราชอาณาจักร ที่กำหนดเขตพื้นที่การจัดเก็บค่าธรรมเนียมในเขตศูนย์กลางเมือง ซึ่งส่งผลให้การจราจรในพื้นที่ลดลง 16% และผู้ใช้บริการขนส่งสาธารณะเพิ่มขึ้น 18% นอกจากนี้ กรุงลอนดอนยังมีรายได้จากการเก็บค่าธรรมเนียมประมาณ 352 ล้านดอลลาร์ต่อปี เพื่อนำไปพัฒนาระบบขนส่งสาธารณะ

แนวทางการนำค่าธรรมเนียมรถติดมาใช้ในประเทศไทย

ในประเทศไทย ค่าธรรมเนียมรถติดจะเป็นหนึ่งในแหล่งทุนของกองทุนโครงสร้างพื้นฐานที่จะนำมาซื้อคืนสัมปทานรถไฟฟ้า เพื่อเดินหน้านโยบายรถไฟฟ้า 20 บาทตลอดสาย โดยกองทุนดังกล่าวจะระดมเงินจากนักลงทุนเป็นระยะเวลา 30 ปี วงเงินประมาณ 200,000 ล้านบาท และการจัดเก็บค่าธรรมเนียมรถติดจะเป็นหนึ่งในแหล่งเงินทุนของกองทุนนี้ด้วยทั้งนี้ แนวทางการจัดเก็บค่าธรรมเนียมรถติดในประเทศไทย คาดว่าจะเริ่มจัดเก็บในระยะ 5 ปีแรก ในอัตรา 40-50 บาท และในช่วง 5 ปีถัดไป จะทยอยเพิ่มอัตราค่าธรรมเนียมให้สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบัน โดยคาดว่าจะสามารถจัดเก็บค่าธรรมเนียมรถติดในพื้นที่ที่กำหนดได้วันละประมาณ 700,000 คัน หรือประมาณ 35 ล้านบาทต่อวัน หรือประมาณ 12,000 ล้านบาทต่อปี

ความพร้อมและความท้าทายในการนำค่าธรรมเนียมรถติดมาใช้

ในขณะเดียวกัน มีหลายความเห็นจากคนทั่วไป นักวิชาการ และผู้ที่เกี่ยวข้องกับการผลักดันระบบขนส่งสาธารณะ เสียงส่วนใหญ่มองว่า ควรพัฒนาระบบขนส่งสาธารณะให้ดี มีคุณภาพ เดินทางได้แบบไร้รอยต่อ เพื่อไม่เป็นการซ้ำเติมประชาชนเรื่องค่าใช้จ่าย ค่าครองชีพ ค่าเดินทาง ซึ่งเป็นความท้าทายสำคัญในการนำมาตรการค่าธรรมเนียมรถติดมาใช้ในประเทศไทยนอกจากนี้ ยังต้องมีการเตรียมความพร้อมในด้านต่างๆ เช่น การวางแผนทางเลือกเส้นทางอื่นให้ผู้ขับขี่เปลี่ยนเส้นทางได้ การเตรียมระบบขนส่งสาธารณะให้พร้อมก่อนเก็บภาษี รวมถึงการศึกษาผลกระทบและความเหมาะสมของมาตรการนี้ในบริบทของประเทศไทย

ก้าวต่อไปของค่าธรรมเนียมรถติดและการพัฒนาระบบขนส่งสาธารณะ

ดังนั้น การนำมาตรการค่าธรรมเนียมรถติดมาใช้ในประเทศไทย จะต้องมีการศึกษาและเตรียมความพร้อมอย่างรอบคอบ เพื่อให้สามารถแก้ปัญหาจราจรและพัฒนาระบบขนส่งสาธารณะได้อย่างมีประสิทธิภาพ และไม่เป็นการเพิ่มภาระให้กับประชาชน ซึ่งจะเป็นก้าวสำคัญในการยกระดับคุณภาพชีวิตของคนไทยในอนาคต